Hoe zijn het G.I. Joe speelgoed, de strips en de animatieserie ontstaan? Wanneer maakten verzamelaars uit België en Nederland voor het eerst kennis met het G.I. Joe actiefiguur? Onder welke gebreken hebben actiefiguren te lijden? Deze en andere vragen vind je terug in dit overzicht van veelgestelde vragen.

Wie heeft de G.I. Joe speelgoedlijn bedacht?

De eerste lijn uit begin jaren '60 was het geesteskind van Hasbro-bestuurder Donald Levine. De tweede lijn uit de jaren '80 bouwde enorm op de ideeën van Larry Hama. Zijn ervaringen in het leger vormden een grote basis, vooral voor de vele dossiers ('filecards') die hij schreef. Ook Kirk Bozigian en Bob Prupis deden een grote duit in het zakje als het gaat om de ontwikkeling van het speelgoed.

Wat was de beroemde voorganger van de kleine G.I. Joe actiefiguren?

In 1964 werd het eerste G.I. Joe actiefiguur door Hasbro op de markt gebracht, een op dat moment ongekend beweegbare 'pop' van bijna 30 centimeter hoog die leidde tot de term 'actiefiguur', mede omdat verondersteld werd dat jongens niet met poppen spelen. Na twaalf jaar werd de stekker uit dit speelgoed getrokken.

Wanneer kwam de 3.75-inch versie in de winkel te liggen?

In 1982 werd een veel kleiner actiefiguur geïntroduceerd, al was de voornaamste overeenkomst met hun oudere voorgangers de mate van beweegbaarheid. België en Nederland moesten net als andere Europese landen wachten tot Action Force van Palitoy en later Hasbro zelf G.I. Joe actiefiguren uitbracht. In 1994 kwam zowel in de VS als in Europa een voorlopig einde aan G.I. Joe.

Welke andere speelgoedlijnen lijken op G.I. Joe?

Het unieke concept van de G.I. Joe actiefiguren inspireerde speelgoedlijnen van andere fabrikanten zoals The Corps! van Lanard. Vaak wordt deze lijn gekscherend de budgetversie van G.I. Joe genoemd vanwege zijn veel lagere verkoopprijs. Andere voorbeelden van vergelijkbare speelgoedlijnen zijn US Forces van fabrikant Remco, Adventure Man van Kaïdo, Unifighters van Galoob en natuurlijk de eerdere Palitoy speelgoedlijnen.

Wat is de oorsprong van de G.I. Joe stripserie?

Zo vroeg als 1967 bestaan er al stripboeken over G.I. Joe maar de jaren '80 speelgoedreeks vond zijn weg in albums geproduceerd door Marvel Comics. Tot aan het annuleren van de gehele G.I. Joe speelgoedlijn in 1994 verschenen ontelbaar veel nummers, waaronder de populaire Special Missions.

Zijn er ook recentelijk G.I. Joe strips uitgebracht?

Devil's Due Publishing kocht de rechten in 2001 en zorgde voor een nieuw, bruisend hoofdstuk dat zou duren tot 2008 omdat het contract niet verlengd werd. Eén jaar later werd het stokje overgedragen aan IDW Publishing dat tot op de dag van vandaag zorg draagt voor de G.I. Joe-gerelateerde stripboeken.

Wie produceerde de eerste G.I. Joe tekenfilms?

De eerste twee seizoenen en miniseries waren een coproductie van Sunbow en Marvel en waren een direct gevolg van de lancering van de speelgoedlijn van 1982 en bijbehorende stripreeks van Marvel Comics. In eerste instantie werden animatiefilmpjes gemaakt om het speelgoed en de stripreeks aan te kondigen, maar omdat deze reclame populair werd, volgden de miniseries (startend met The MASS Device) en het eerste tekenfilmseizoen. Ook het tweede seizoen, debuterend in 1986 was van de hand van Sunbow/Marvel.

Wanneer werd de lange animatiefilm van G.I. Joe uitgebracht?

In navolging van Transformers en My Little Pony was een avondvullende animatiefilm van G.I. Joe de bekroning op de Sunbow seizoenen. In de film die uitkwam in 1987 moeten de Joes flink aan de bak tegen een nieuwe vijand, de primitieve Cobra La. Maar nadat de films van Transformers en My Little Pony teleurstelden bij de box office werd besloten G.I. Joe The Movie direct op VHS uit te brengen.

Wat werd er na de film nog aan animatie gedaan?

Een nieuw tijdperk voor de G.I. Joe tekenfilm brak aan nadat DIC Entertainment de rechten won voor het volgende seizoen. In de twee DIC seizoenen hoorden we een compleet nieuw strijdlied, de introductie van vele nieuwe personages en een animatiekwaliteit die achterbleef op wat men gewend was van Sunbow en Marvel. Sunbow zou daarna zijn comeback maken met series als Sergeant Savage en G.I. Joe Extreme. G.I. Joe: Sigma 6 zou worden geproduceerd door 4Kids Productions en Studio Gonzo terwijl de meest recente tekenfilmserie G.I. Joe: Renegades van de hand is van Darby Pop Productions.

Wanneer maakten België en Nederland kennis met het G.I. Joe speelgoed?

In 1985 werd besloten de rechten, de mallen en de fabriek van Palitoy over te dragen aan Hasbro, dat begon met het in Europa verkopen van eerder in de VS uitgebrachte G.I. Joe actiefiguren. Het grote verschil zat hem in de wijze van verpakking en promotie en de naam 'G.I. Joe' werd Action Force.

Wat was de officiële start voor G.I. Joe in onze landen?

In 1987 zou Hasbro in grote delen van Europa speelgoed op officiële G.I. Joe kaarten verkopen, vergezeld van officieel promotiemateriaal dat in de meeste gevallen uniek was voor het Europese continent. De vierde Amerikaanse G.I. Joe jaargang vormde de basis voor het assortiment van 1987 en bevatte slechts in minderheid actiefiguren met een 'beperkt beweegbaar hoofd'. 1994 betekende ook voor de Lage Landen het voorlopige eindpunt van de speelgoedreeks.

Hoe gingen de G.I. Joe Clubs te werk?

Voor beide landen bestond een prima georganiseerde G.I. Joe Club - het Nederlandse 'hoofdkwartier' gevestigd in Haarlem en Etten-Leur en het Belgische in Charleroi. Beide clubs bedienden hun fans met brievenbuspost met nieuws over nieuwe actiefiguren en voertuigen, wedstrijden en bestelacties. In veel gevallen gingen beide landen hun eigen weg als het ging om promotiemiddelen, zo zijn diverse acties alleen van toepassing op het Belgische of Nederlandse deel van verzamelaars. De Clubs waren volledig gratis, in tegenstelling tot de Amerikaanse.

Klopt het dat er ook enige tijd een onofficiële club bestond?

Jarenlang bestond na het ophouden van de officiële Clubs een Nederlandstalige fanclub onder leiding van Arjen Verstraten met goedkeuring van Hasbro.

Waarom verschillen de Nederlandse codenamen met die uit de VS?

In veel gevallen - zeker in de beginjaren - werden actiefiguren en voertuigen die bestemd waren voor Nederland en Nederlands-sprekend België voorzien van een Nederlandstalige naam terwijl Wallonië net als Frankrijk de Franse namen hanteerde. Nederland en Vlaanderen kennen de Joes onder hun subtitel Internationale Helden terwijl Wallonië en Frankrijk de titel Heros sans frontieres gebruikten. In een aantal gevallen, wederom vooral in de beginjaren, kregen de persoonsgegevens ook een Nederlands tintje. Zo komt Waterrat (Wet-Suit) uit het Groningse Pieterburen en Gymp (Hit & Run) uit het Belgische Spa.

Hoe komt het dat er dossiers bestaan met zowel de Nederlandse als Franse tekst?

België is als we het kleine Duits-sprekende deel niet meetellen een tweetalig land. Dat is de reden dat er naast een volledig Nederlandstalige kaart en dossier ook een versie is waar naast het Nederlands ook het Frans is gehanteerd. Vanaf de vierde jaargang (1990) zouden alle uitingen op dossiers en verpakkingen standaard tweetalig worden, ook voor de artikelen die voor de Nederlandse markt bestemd waren.

Zijn er verschillen tussen de Belgische kaarten en Nederlandse kaarten?

Er zijn legio voorbeelden bekend van verschillen in codenamen en persoonsgegevens tussen de volledig Nederlandstalige en tweetalige kaarten. Valk, bijvoorbeeld, heeft op zijn Nederlandse dossier de naam Vincent van der Valk terwijl hij op het Belgische dossier Vincent Falcone heet. De Street Fighter figuren uit de laatste jaargang werden in onze landen niet eens voorzien van een Nederlandstalig dossier.

Wat zijn mail-ins?

Mail-ins zijn acties waarmee verzamelaars de mogelijkheid kregen om speelgoed en andere merchandise te bestellen die niet in de winkel verkrijgbaar was. Hiervoor dienden de sterpunten die uit de verpakkingen moesten worden geknipt en samen met een benodigd aantal postzegels of betaalcheque verstuurd moesten worden aan de Club, waarop het artikel werd toegezonden.

Bekende mail-ins uit onze landen zijn Super Trooper, Cobra Commandant, Admiraal Colby, Sergeant Driller (in Marauders kleuren), Wapentransport en Staal Brigade. Bliksemschicht was zowel in de winkel als via mail-in verkrijgbaar, alleen voor de Belgische markt.

Hoeveel Nederlandstalige G.I. Joe strips zijn uitgebracht?

Tijdens de oorspronkelijke G.I. Joe reeks van de jaren '80 en '90 zijn door Junior Press 19 stripalbums en enkele omnibussen uitgebracht onder de naam Speciale Opdracht. De verhalen uit de strips waren eerder al uitgebracht in de VS onder de naam Special Missions. Vrijwel alle Nederlandstalige uitgaven kwamen vergezeld van dossiers die lijken op die uit het Amerikaanse Order of Battle.

Waren de USS Flagg, Terror Drome en Defiant in de Lage Landen te koop?

Voor veel verzamelaars behoren de Flagg, Terror Drome en Defiant tot de meest gewilde speelsets. Ze maakten geen deel uit van het officiële assortiment in België en Nederland. De Defiant was wel enige tijd onderdeel van een wedstrijd voor Belgische verzamelaars.

Met name de afwezigheid van de USS Flagg wordt als mysterieus beschouwd omdat vrijwel alle voertuigen en actiefiguren van de vierde Amerikaanse jaargang hun weg vonden naar het debuutjaar van 1987 in de Benelux. Het is bekend dat er Nederlandstalige blauwdrukken van de Flagg zijn gemaakt, wat het allemaal nog vreemder maakt. Mogelijk behoorde de Flagg in eerste instantie tot het assortiment maar werd op het laatste moment anders besloten.

Wanneer zag GIJoe.nl het levenslicht?

In België en Nederland groeiden duizenden kinderen op met G.I. Joe speelgoed. Het is om die reden dat eind 1999 besloten werd om een site te starten voor Nederlandstalige fans, eerst onder de titel G.I. Joe Nederland, later tot 2020 als GIJoe.nl en sinds kort als Internationale Helden. Oktober 2019 markeerde het twintigjarig jubileum van de site.

Wie hebben bijgedragen aan GIJoe.nl?

Van alle webmasters is Marcel Kersten vanaf het begin betrokken geweest bij deze website. Hij wordt ondersteund door Rob Arts die zich toelegt op het nieuwe Magazine. Van 2003 tot 2005 werd Marcel ondersteund door Rob Arts, Jeffrey Otterspoor en Ronald Hof, en in de beginfase was er veel steun van Jürgen Venderloo. Maar de grootste kracht achter deze website zijn de verzamelaars die honderden scans en foto's hebben aangeleverd.

Hoe lang bestaat het GIJoe.nl forum?

Op dit moment bestaat het huidige forum, opgestart door Peter Eikenboom (Northwinds), sinds 2008. Daarvoor zijn er meerdere pogingen ondernomen tot een Nederlandstalig G.I. Joe forum maar gooiden hackers roet in het eten. Desalniettemin waren met name in het begin de fora van GIJoe.nl een broedplaats van ideeën en gezelligheid.

Klopt het dat er thans een G.I. Joe Club bestaat?

Eind 2013 werd door deze site het initiatief genomen tot een G.I. Joe Fanclub (of 'Club') die sinds begin 2022, 63 leden kent die via mailings en prijsvragen gratis deelnemen aan de activiteiten. De club is niet opgestart door Hasbro zelf.

Wat maakt dat mijn oude G.I. Joe collectie op zolder nog geld waard is?

Er zijn meerdere factoren die bepalen of jouw oude collectie geld waard is: de zeldzaamheid van een actiefiguur of voertuig, de compleetheid van het speelgoed en zeker ook de staat (geen beschadigingen, verkleuringen of verlies van verf). Tenslotte is er ook het aloude 'wat de gek er voor over heeft'. Laat je goed informeren voor je van plan bent je collectie van de hand te doen.

Welke actiefiguren en voertuigen zijn zeer gewild?

De speciaal voor de Europese markt bedoelde 'exclusives', zoals een aantal Tiger Force figuren en een assortiment van actiefiguren met 'echt vurende wapens', zijn uitermate populair in de Verenigde Staten en kunnen daardoor rekenen op grote bedragen. Omgekeerd betalen Europeanen weer meer voor artikelen die nooit officieel zijn verkocht op ons continent.

Waar kan ik op dit moment terecht om G.I. Joe te kopen of te verkopen?

De oorspronkelijke G.I. Joe-reeks van de jaren '80 en '90 ('vintage') is niet meer te koop in de speelgoedwinkels. Er zijn echter diverse mogelijkheden om jouw collectie uit te breiden of juist om dingen te verkopen of te ruilen. Veilingsites als Ebay, Marktplaats, nostalgische webwinkels en online fora zoals die op GIJoe.nl bieden de mogelijkheid om naar hartenlust op het internet te kopen en te verkopen.

Wat als ik liever niet op internet wil kopen en verkopen?

Er zijn ook andere mogelijkheden zoals het bezoeken van de Utrechtse Verzamelaarsbeurs die tweemaal per jaar plaatsvindt, de Belgische Comic Con FACTS, of het afstruinen van rommelmarkten en kringloopwinkels, al blijkt dat het vinden van Joes daar steeds moeilijker wordt. Verspreid over de Lage Landen zijn er ook een aantal winkels waar vintage speelgoed opduikt.

Wat zijn veelvoorkomende gebreken bij voertuigen en actiefiguren?

Het G.I. Joe speelgoed staat bloot aan de elementen, het enthousiaste spel van kinderen en de algemene tand des tijds. Er zijn een aantal vormen van slijtage aan voertuigen en actiefiguren die vaak voorkomen: verkleurde onderdelen of verdwenen verf, losse gewrichten en gesneuvelde elastiekjes of gebroken lichaamsdelen zoals een gebroken duim of kruis. Bijna al deze gebreken zijn goed te repareren. Zelfs overwegend witte actiefiguren en voertuigen zijn na vergeling nog wit te krijgen, hoewel dit niet altijd het meest gewenste resultaat oplevert. Afgebroken onderdelen kunnen worden gelijmd of vervangen door intacte onderdelen. Ronald Hof heeft uitvoerige tips beschreven die het repareren van G.I. Joe speelgoed makkelijker maken.

Klopt het dat een actiefiguur vrij eenvoudig uit elkaar te halen is?

Bijna alle actiefiguren bevatten een werkende schroef in hun rug die na verwijdering zorgt dat beide bovenlichaam helften van elkaar scheiden. Daarna is het mogelijk om het elastiekje te vervangen dat de bovenhelft en de benen verbindt. Deze methode werkt niet bij het verkleurende trio Zartan, Zandar en Zarana omdat bij hen de bovenlichamen aan elkaar gesmolten zijn.

Hoe kan ik mijn collectie het beste bewaren?

Het is raadzaam je G.I. Joe collectie te beschermen tegen zonlicht, fel kunstlicht, warmte en vocht. Vooral het laatste kan er voor zorgen dat schroefjes kunnen gaan roesten waardoor het moeilijker wordt om speelgoed uit elkaar te halen.

Tips, correcties of aanvullingen op de Veelgestelde vragen? Laat het ons weten via onderstaand formulier!